Rocío Carrasco jest jedną z bardziej znanych postaci medialnych w Hiszpanii, córką piosenkarki Rocío Jurado i boksera Pedro Carrasco. W 1994 r. poznała Antonio Davida Flores, a z ich małżeństwa urodziło się dwoje dzieci.
Antonio David Flores znęcał się psychicznie i fizycznie nad żoną, ich małżeństwo rozpadło się. Maltretowanie nie skończyło się jednak wraz z rozwodem, przyjęło tylko inną formę.
W lipcu 2012 roku Rocio straciła kontakt ze swoimi dziećmi.
Powiedzieć prawdę by żyć
Rocío Carrasco postanowiła zabrać głos w serialu dokumentalnym, w którym po 20 latach milczenia opowiada o swoich problemach rodzinnych. Seria dokumentalna nosi tytuł Rocío, contar la verdad para seguir viva (Rocío, mówi prawdę, aby pozostać przy życiu). Bezpośrednim impulsem do nakręcenia filmu była nieudana próba samobójcza Rocio z 5 sierpnia 2019 roku. Zdecydowała wtedy, że wszystko co może zrobić, to opowiedzieć swoją historię.
Bo nie ma już nic do stracenia.
21 marca 2021 roku na kanale telewizyjnym Telecinco odbyła się premiera serialu dokumentalnego. Kolejne odcinki emitowano co środę. Całość ma formę charakterystyczną dla hiszpańskich produkcji telewizyjnych. Nie ma tu miejsca ani na intymność, ani na prywatność. Na oczach milionów widzów rozgrywa się realny, rodzinny dramat.
Najgorsze jednak jest to, że jest to dramat prawdziwy. Co więcej, jak się potem okazało – podobny dramat przeżywają tysiące kobiet w Hiszpanii. Podobny dramat przeżywają również mężczyźni. Rodzice, których partnerzy wykorzystują wspólne dzieci, aby zemścić się i utrzymać kontrolę nad żoną, lub mężem. Historia Rocio otworzyła puszkę Pandory.
Zła matka
Przez blisko 20 lat opinia publiczna i dzieciRocío znały tylko wersję jej byłego męża. Publicznie osądził ją jako złą matkę i złego człowieka, co ochoczo podchwyciło wielu dziennikarzy. Nagłówek „Zła matka” w patriarchalnym społeczeństwie świetnie się sprzedaje. Proces upokarzania i deprecjonowania Carrasco rozgrywał się na łamach mediów. Antonio David także jest postacią telewizyjną i wiele razy wykorzystywał swoją pozycję, aby atakować byłą żonę.
Sparaliżowana ze strachu o dzieciRocío nie miała szans. Nie wiedziała jak się bronić.
– Czasami myślałam, że lepiej by moje dzieci nie znały prawdy o tym, kim jest ich ojciec i co nam robi. To byłoby dla nich zbyt straszne, zbyt bolesne. Moment kiedy moja córka uświadomi sobie co się stało, w czym brała udział i kim naprawdę jest jej ojciec będzie prawdopodobnie najgorszym momentem w jej życiu. Nie chciałabym żeby cierpiała. (…) Nie miałam już siły na bycie wyzywaną, upokarzaną, kwestionowaną, nie chciałam już żyć w sytuacji, która w moim odczuciu jest maltretowaniem (…). Znalazłam się w miejscu, w którym nie chcesz znów widzieć nienawiści w oczach swojej córki. Nie chcesz znów poczuć się złą matką. Nie chcesz znów poczuć, że straciłaś dwie istoty najważniejsze w twoim życiu, o czym przypomina ci telewizja, kiedy jesz kolację – mówi w filmie Rocio.
– Nikt nie odda mi życia z moimi dziećmi i możliwości bycia mamą i tego wszystkiego co straciłam. Ich uśmiechów, pocałunków, przytulania, Świąt Bożego Narodzenia, uroczystości szkolnych, radości. Chcę spokoju, chcę żeby znano prawdę, bo jest tylko jedna, chcę sprawiedliwości. Chcę żeby przestano mnie krzywdzić i sądzić, chcę żyć tym co mam, bo tamtego już nie mam i nie odzyskam. Zostałam upokorzona, zniszczona jako człowiek, jako matka, jako osoba, jako kobieta. (…) Opowiem moją historię, bo jestem to winna ludziom, którzy mnie kochają. Mojemu obecnemu mężowi i teściowej, moim przyjaciołom. Ktoś kiedyś pewno i tak by ją opowiedział, więc lepiej jeśli zrobię to ja. – mówiRocío.
Pod tym linkiem można obejrzeć cały serial, dostępny niestety tylko w języku hiszpańskim.
Wybrane fragmenty dostępne są tutaj.
Rocío Carrasco i violencia vicaria
Rocío Carrasco odważyła się opowiedzieć swoją historię i mogła liczyć na wysłuchanie. W ostatnich latach Hiszpania wypowiedziała wojnę przemocy wobec kobiet. Wiele mówi się o przemocy medialnej – atakowaniu kobiet w mediach, rozpowszechnianiu stereotypów i normalizacji przemocy wobec kobiet. Te ataki często dotyczą konkretnych kobiet, które nie mogą się bronić.
Przede wszystkim jednak hiszpańskie społeczeństwo mówi dużo o violencia vicaria, po polsku: przemoc zastępcza, przemoc odwetowa. Chodzi o rodzaj przemocy psychologicznej, w którym wykorzystuje się dzieci dla krzywdzenia byłej partnerki/partnera. W skrajnych sytuacjach, których w czasie pandemii wydarzyło się na terenie Hiszpanii co najmniej kilka – ojciec zabija dzieci, aby zemścić się na matce.
Przemoc zastępcza i alienacja rodzicielska
Violencia vicaria dotyka również oczywiście mężczyzn, wcale nie rzadziej niż kobiety. Mówi się wtedy zazwyczaj o alienacji rodzicielskiej. Ten termin kładzie nacisk na motyw izolowania dzieci od drugiego rodzica, mimo, że posiada on pełnię praw i chce być z dziećmi oraz ma z nimi więź emocjonalną.
Obie formy przemocy mają dramatyczny, bardzo negatywny wpływ na dzieci i bardzo poważne, negatywne konsekwencje dla ich życia i zdrowia. Rodzice alienowani lub atakowani przeżywają traumę. Są świadkami psychicznych tortur i manipulacji, jakim poddawane są na co dzień ich dzieci i są wobec nich bezradni. Często wpadają – jakRocío Carrasco – w depresję i chroniczny niepokój.
Nie istnieje profil psychologiczny rodzica maltretowanego – ale istnieje profil rodzica maltretującego. Są to często osoby o tendencjach narcystycznych, z potrzebą kontrolowania sytuacji, często „sympatyczne” i popularne.
Jedyną strategią jaką mogą obrać dzieci, które są narzędziem przemocy zastępczej jest dostosowanie się do sytuacji. Wierzą i podporządkowują się rodzicom, którzy mają na nich silniejszy wpływ, często osiągnięty manipulacjami. Ci rodzice stają się w pewnym sensie podopiecznymi swoich dzieci, role między nimi się odwracają. Dzieci opiekują się mamą lub tatą, dbają o ich dobrostan psychiczny, bronią ich. Drugi rodzic przestaje się liczyć i traktowany jest jak zagrażający intruz. W głębi duszy dziecko tęskni za alienowanymi mamą lub tatą, chce być dzieckiem kochanym przez oboje rodziców, cierpi, a rola opiekuna je przerasta. Potrzebuje móc kochać i szanować oboje rodziców i pragnie ich opieki.
HistoriaRocío Carrasco
Rocío stanęła przed kamerą i w ciągu 60 godzin wywiadu opowiedziała o wszystkich wydarzeniach, które naznaczyły jej życie osobiste, obalając jedno po drugim wszystkie kłamstwa, które jej zdaniem zostały o niej powiedziane.
Mimo telewizyjnego blichtru i wulgarności, dramatycznych ilustracji muzycznych, tendencyjnych pytań, historiaRocío Carrasco jest wstrząsająca i bardzo poruszająca. Jest również ważna.
Oto świadectwo bardzo powszechnej i codziennej przemocy psychologicznej wobec dzieci i byłych partnerów, która jest niezwykle trudna do udowodnienia, zweryfikowania, opowiadania. I która jest również całkowicie bezkarna.
Tekst: Paulina Wajszczak