Rosa Almirall, twórczyni publicznej służby zdrowia dla osób transseksualnych

Rosa Almirall jest ginekolożką i seksuolożką. Stworzyła oddział służby zdrowia dla osób transseksualnych w ramach publicznej służby zdrowia w Katalonii. Przychodnia Trànsit powstała w Barcelonie w 2012 roku. Jej model uważany jest za pionierski na świecie. Transseksualizm jest tu traktowany jako coś naturalnego, a nie konsekwencja patologii.

“Nazywam się Elsa. Mam osiem lat. To nie pierwszy raz gdy mówią o mnie na Zebraniu Rady Miasta w Estremadurze. Już cztery lata temu moja mama wzięła w nim udział, aby opowiedzieć moją historię. Jestem dziewczynką transseksualną, mieszkam w Arroyo de San Serván. Podczas ostatnich czterech lat przebyłam ważną w moim życiu drogę – drogę do szczęścia.”

Słowa te stanowią początek przemówienia odważnej dziewczynki w grudniu 2019. W tym samym czasie w Estremadurze Vox (prawicowa partia Hiszpanii – przyp. tłumaczki) zdobyło 2 miejsca i 100.000 głosów w wyborach.

Hiszpania jest państwem wyjątkowo przyjaznym wobec społeczności LGBT. Jednak sprawa Elsy podsyciła społeczną dyskusję na temat wieku, w którym można mieć jasność co do swojej tożsamości seksualnej.

Rosa Almirall (urodzona w Olot w 1956) jest prawdopodobnie najbardziej kompetentną osobą, która może podważyć wszelkie stereotypy dotyczące “osób trans”. To pojęcie: “trans” definiuje jako “szeroki parasol, który przyjmuje wszystkie osoby, które nie utożsamiają się w 100% z  płcią przypisaną im w chwili urodzenia”.

Rosa Almirall dla Fundacji Ashoka

Jej praca została wyróżniona Nagrodą Przedsiębiorczości Społecznej Ashoka 2019.

Rosa Almirall jest aktywistką wywodzącą się z ruchu feministycznego lat 70. W 2012 roku stworzyła pionierską usługę dla transseksualistów opartą na „depatologizującej” perspektywie.

W przeciwieństwie do podejścia biomedycznego, które obowiązywało na całym świecie do 2018 roku, kiedy to WHO przestała uznawać transseksualizm za chorobę psychiczną, Trànsit proponuje kompleksowy model opieki w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego dla osób transseksualnych, oparty na integracji czynników biologicznych, psychologicznych i społecznych.

Od momentu założenia Trànsit, Rosa towarzyszyła ponad 2 850 osobom doświadczającym procesów autoidentyfikacji, uświadamiania własnej tożsamości lub przemian płciowych.
– W naszej praktyce mamy do czynienia z ludźmi, którzy mają dwa lata, a także ponad 60 lat. – mówi Rosa Almirall.

– Wiele nauczyliśmy się o tożsamości. Na przykład, że człowiek już w wieku 2 lat rozumie, że w społeczeństwie istnieją dwie płcie. 

– My sami klasyfikujemy się w zależności od tego, co czujemy, a także tego, czego nas nauczono. Ci z nas, którzy zgadzają się z przypisaną im płcią, nigdy więcej nie zadają sobie o to pytań. Jednak są mali ludzie, którzy w wieku 2 lat chcą nosić majteczki, chociaż ich rodzice mówią, że chłopcy noszą slipy. Wtedy dzieci czują się zdezorientowane. – wyjaśnia Rosa. – Rodzice, którzy przychodzą do kliniki, nie są zadowoleni z posiadania transgenderowego dziecka. Przechodzą przez proces zaprzeczania, próby naprawienia sytuacji, ukrywania jej… aż nadchodzi dzień, kiedy już nie można tego znieść.

Od 2016 roku jednostka opieki zdrowotnej z siedzibą w Centrum Opieki Podstawowej (CAP) w Barcelonie jest w Katalonii punktem odniesienia  dla osób transseksualnych, które chcą rozpocząć terapię. Zastępuje on Oddział Zaburzeń Tożsamości Płciowej (UTIG) w Szpitalu Clínic, który stosował tradycyjny protokół. Zanonimizowana ocena psychiatryczna oparta na przestarzałych kwestionariuszach miała udowodnić dysforię płciową, aby pacjent mógł uzyskać dostęp do leczenia. Nie tylko wykluczyło to wiele osób z tego procesu, ale też promowało samoleczenie.

Rosa Almirall, fot.regueifas.org

Ośrodek stworzony przez Rosę kieruje również programem szkoleń dla pracowników służby zdrowia, przez które przeszli już niektórzy specjaliści. Rosa uważa je za “fundamentalne”. Impulsem do podjęcia przez nią decyzji o rozpoczęciu projektu, były “akty dyskryminacji” ze strony specjalistów z zespołu, którym kierowała. Pracowała wtedy jako dyrektorka Oddziału Opieki Zdrowotnej w Zakresie Zdrowia Seksualnego i Reprodukcyjnego w Assir Esquerra.

– Przyszła do nas kobieta trans, która właśnie miała operację pochwy i ginekolog powiedział jej, że nie leczy mężczyzn z waginą. Nie zrobił tego z chęci sprawienia jej przykrości, ale z niewiedzy – mówi Rosa. 

– Pacjentka poczuła się bardzo dotknięta i poprosiła o rozmowę z dyrektorką. Miałam czterdziestoletni staż pracy i zostałam ginekolożką z powodu przekonań feministycznych. Zastanowiłam się, jak to możliwe, że ktoś taki jak ja nie zajmował się wcześniej pacjentem trans. Obiecałam sobie, że rozpocznę udzielanie konsultacji, aby ci ludzie nie czuli się źle traktowani.

Pierwsi pacjenci w październiku 2012 roku pomogli Rosie wdrożyć się w praktykę i zbliżyć do społeczności.

– Przychodzili do mnie ludzie, którzy od dłuższego czasu znajdowali się w okresie przejściowym. Byli też tacy, którzy rozpoczęli już leczenie, jak i aktywiści z polityczną wizją tej kwestii. Informacja o projekcie rozprzestrzeniała się i zaczęły przychodzić osoby odrzucone przez UTIG .

Od tego czasu, Trànsit służy nie tylko setkom mężczyzn, którzy czują, że są kobietami, i kobietom, które czują, że są mężczyznami, ale także  wielu innym ludziom, którzy wyrażają szeroką gamę tożsamości.

Rosa wymienia crossdresserów (błędnie zwanych transwestytami), mężczyzn, którzy od czasu do czasu czują potrzebę zamanifestowania swojej kobiecości. Także osoby neutralne płciowo, takie, które nie identyfikują się z płcią przypisaną przy urodzeniu, ale z drugą też nie. Te mogą przyjąć np. androgyniczną rolę, wzmacniając lekko swoje męskie lub kobiece części, albo ukrywając obie. Osoby o płynnej płci, „które czasami muszą wyrażać bardziej swoją męskość, a innym razem swoją kobiecość”; lub tożsamości nie binarne, które mogą częściowo identyfikować się z obiema płciami.


Dziś Trànsit jest multidyscyplinarnym zespołem dziesięciu specjalistek i specjalistów (troje z nich to osoby trans). W ciągu tygodnia przyjmują piętnaście nowych wizyt i 600 pacjentów z całego świata przez Internet. Życzeniem Almirall jest, aby projekt ten służył “edukacji społeczeństwa i zmianie postaw oraz koncepcji płci zakodowanej w świadomości zbiorowej”.

Do dziś Trànsit pomógł około 4500 osób.

Tłumaczyła: Julia Starościc
Źródło: www.lavanguardia.com
Zdjęcie na stronie głównej ALBERT BERTRAN, El Periodico.

Więcej o Rosie Almirall można przeczytać na przykład tutaj:
https://www.eltemps.cat/article/13182/entrevista-rosa-almirall

Zależy nam, aby nasze teksty były jak najwyższej jakości. Jeśli znajdziesz jakikolwiek błąd, napisz do nas: Ifem.pl@protonmail.com

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *